Instytut Studiów nad Islamem (ISNI) pełni rolę forum „badawczo-komunikacyjnego”, którego nadrzędnym przesłaniem jest tworzenie perspektyw dla prowadzenia poszukiwań naukowych oraz dialogu rozumianego jako:
wymiana idei,
komunikacja i wzajemne poznawanie się przez poszczególnych partnerów,
współdziałanie w życiu codziennym,
wspólne usiłowania w realizacji konkretnych przedsięwzięć mających na celu rozwój własnych społeczeństw,
spotkania uczonych, liderów i przedstawicieli świata kultury,
przenoszenie wyników debat wśród członków elit na poziom lokalnych doświadczeń reprezentowanych przez nich, kultur i społeczności.
Instytut Studiów nad Islamem powstał z przekonania, że w Polsce brakuje instytucji badawczej zdolnej w sumienny, bezstronny i pogłębiony sposób realizować zadanie nabywania, rozwijania i propagowania wiedzy na temat świata muzułmańskiego – jego dziejów, dokonań i problemów. Jeszcze większe wyzwanie stanowi umożliwienie zrozumienia społeczeństwu polskiemu religii i nauki islamu jako jednej z najważniejszych tradycji duchowych i intelektualnych ludzkości.
Jednym z najważniejszych atutów działalności Instytutu Studiów nad Islamem – instytucji naukowej powołanej między innymi przez muzułmanów żyjących w Polsce – jest zajmowanie się relacjami między Polską a krajami muzułmańskimi, zarówno w ujęciu historycznym, jak i w ich obecnym kształcie.
• upowszechnianie wiedzy o islamie, kulturze (kulturach) świata muzułmańskiego i historii muzułmanów, oraz o stosunkach Polski ze światem islamu,
• dialog z chrześcijaństwem i innymi religiami,
• propagowanie znajomości oraz wiedzy na temat języka arabskiego,
• budowanie „pomostów porozumienia” między przedstawicielami elit odmiennych tradycji kulturowych, religijnych i światopoglądowych,
• koordynowanie przedsięwzięć służących lepszemu wzajemnemu poznaniu się Polaków i żyjących w Polsce muzułmanów,
• nawiązywanie i wspieranie kontaktów naukowych, jak też tworzenie programów współpracy między wyższymi uczelniami w Polsce i w państwach muzułmańskich oraz w krajach UE.
• szari’a i nauki muzułmańskie,
• historia islamu i jego cywilizacji,
• narody i społeczności muzułmańskie, • geografia i demografia islamu,
• działalność misyjna muzułmanów,
• życie religijne i społeczne muzułmanów żyjących w państwach niemuzułmańskich,
• stosunki islamu z chrześcijaństwem,
• stosunki islamu z judaizmem,
• islam a inne religie i tradycje duchowości na świecie,
• muzułmanie wśród społeczeństw Europy,
• islam w świecie,
• muzułmańska myśl polityczna, społeczna i ekonomiczna,
• Polska a świat muzułmański,
• historia i struktura stosunków Polski z krajami muzułmańskimi,
• historia literatury polskiej w perspektywie kontaktów kulturowych z islamem,
• orientalne i muzułmańskie wpływy w sztuce i architekturze Polski.
• Organizacja cyklicznych konferencji naukowych (przynajmniej raz do roku).
• Organizacja paneli dyskusyjnych omawiających aktualne wydarzenia w państwach muzułmańskich.
• Ogłaszanie konkursów z różnych dyscyplin badawczych kierowanych do naukowców w Polsce.
• Tłumaczenie na język polski publikacji na temat islamu.
• Wydawanie czasopisma naukowego.
• Przygotowywanie opinii i komentarzy dotyczących sytuacji religijnej, społecznej, gospodarczej i kulturalnej w państwach muzułmańskich.
• Monitorowanie sytuacji społecznej, gospodarczej, politycznej, kulturowej i innych w państwach islamskich.
• Społeczeństwo polskie zainteresowane wiedzą o islamie, wydarzeniach w świecie muzułmańskim oraz muzułmańskiej tradycji intelektualnej (myśl naukowa, społeczna, gospodarcza i polityczna).
• Wspólnota muzułmańska w Polsce.
• Polskie instytucje uczestniczące w dialogu między religiami, kulturami i społeczeństwami.
• Organy i przedstawiciele władzy samorządowej oraz środków masowego przekazu zainteresowane raportami badawczymi i ekspertyzami dotyczącymi problemów świata muzułmańskiego.