Publikacje

Vincent Geisser, Nowa islamofobia,
przeł. E. Cylwik, Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, 2009

Książka wydana przy współpracy Instytutu Studiów nad Islamem oraz Muzułmańskiego Stowarzyszenia Kształcenia i Kultury
Posłowie: Mariusz Turowski

okładka

Spis treści


Wstęp/ Islamofobia „po francusku”? / 9
Od słów do czynów: rosnąca liczba antyislamskich
incydentów / 10
Nowa forma dyskryminacji: islamofobia w sferze
zawodowej / 13
Islamofobia „odgórna”: odpowiedzialność przywódców
i polityków / 16
Powrót republikańskiego purytanizmu w kwestii
chusty / 19
I/ Islamofobia medialna – dziennikarze i intelektualiści
pod lupą? / 27
Medialny wizerunek islamu / 29
Fantazmaty na temat islamu: od islamizmu związkowego
lat 80. po islamizm białych kołnierzyków początków
trzeciego tysiąclecia / 31
Dobrowolna zależność dziewcząt w chuście: inteligentne
i przewrotne / 35
Medialna walka w „słusznej sprawie” / 41
Nowi obrońcy medialnej twierdzy / 46
„Afery” Fallaci i Houellebecqa: muzułmanie jako widmowy
cień intelektualnego mikrokosmosu / 49
Związani z mediami intelektualiści i „naukowcy”: związek
kazirodczy? / 54
„Dobrzy” i „źli”: medialna fabryka muzułmańskich
bohaterów i antybohaterów / 58
II/ Nowi eksperci od szerzenia strachu / 65
Nowa islamofobia ukryta pod troską
o bezpieczeństwo / 66
Vincent Geisser Nowa Islamofobia-00 tekst.indd 5 2009-12-10 08:41:24
Odwet ekspertów od geopolityki na „pobłażliwych
specjalistach od islamu” / 74
Obsesja skrywająca inna obsesję: antyamerykanizm
i huntingtonizm „po francusku” / 78
III/ Nowy antysemityzm: wina muzułmanów? / 87
Konserwatywna wizja ładu społecznego ukryta pod
intelektualną śmiałością / 90
Nowa teoria spisku: islamizacja świata i przedmieść
francuskich miast / 93
Krytyka o populistycznych akcentach: francuskie elity
sprzyjające muzułmańskim judeofobom / 100
IV/ Islamofobiczni muzułmanie? / 107
Poujadyzm przedmieść: usankcjonowanie islamofobii
od wewnątrz / 110
„Wszyscy oprócz mnie są integrystami”, czyli jak zdobyć
status oświeconego autorytetu religijnego stawiającego
czoło hordom islamistów / 116
Między Algierem a Paryżem: ideologiczny
recykling / 120
Konkluzje / 127
Ponad angelizmem / 127
Posłowie/ Delegitymizacja. Islamofobia, nowy rasizm
a dylematy antyrasologii Mariusz Turowski / 135
Dylematy liberalnej demokracji / 135
Rasistowskie uniwersalizmy / 145
Nowożytny system‑świat
a „wyobrażone
tożsamości” / 146
Kłopoty z kulturą rasy / 158
Światowe ruchy społeczne a anatomia antyrasistowskich
ambiwalencji / 163
Wnioski – perspektywy pojednania / 169

W Nowej islamofobii Vincent Geisser stara się opisać specyfikę i podłoże fali niechęci do islamu, jaka podniosła się na Zachodzie w ciągu minionej dekady. Od pełnych nienawiści rasowej książek Oriany Fallaci, przez rzekome „prowokacje” Michela Houellebecqa, wstępniaki w renomowanych dziennikach i tygodnikach, aż po roszczące sobie prawo do naukowości teorie „zderzenia cywilizacji” Samuela Huntingtona – wszędzie słyszymy głosy stawiające znak równości między islamem a terroryzmem, „niebezpiecznymi klasami”, obcością kulturową i bliżej niezdefiniowanym zagrożeniem dla naszej cywilizacji. Ideologicznym przejawom tej nowej islamofobii towarzyszy islamofobiczna praktyka: od administracyjnych zakazów budowy minaretów przez dyskryminację w miejscu pracy i policyjne szykany pod pretekstem „wojny z terroryzmem”, aż po akty przemocy skierowane przeciw społecznościom muzułmańskim. Geisser uważa, że forma jaką obecnie przybiera niechęć do muzułmanów w społeczeństwach zachodnich wiele mówi o ich kondycji politycznej. Islamofobia ujawnia wewnętrzne ograniczenia dominującego dziś modelu liberalnej demokracji, wskazuje na znaczenie, jakie dla jej struktur ma kreowanie obrazów wroga oraz mobilizacja przeciw niemu na froncie zewnętrznym i wewnętrznym.
Vincent Geisser (ur. 1968) – wykładowca w Instytucie Studiów nad Światem Arabskim i Muzułmańskim w paryskiej CNRS oraz w Instytucie Studiów Politycznych w Aix en-Provence. Napisał m.in. Ethnicité républicaine (1997), Le syndrome autoritaire, Sociologie politique de la Tunisie (2003, wraz z Michelem Camau), Marianne et Allah. Les politiques français face à la „question musulmane” (2007, wraz z Azizem Zemuri).